Kartal, İstanbul'un Anadolu yakasında, Marmara Denizi kıyısında, Kocaeli Yarımadası'nın güney batısında yer alan, 2008 sayımına göre 501,209 (TÜİK) ve mücavir alanıyla birlikle 48.000 m² yüzölçümü olan bir ilçedir. Kartal ilçesi, batıda Maltepe, kuzeyde Sancaktepe, kuzeydoğuda Sultanbeyli ve doğuda Pendik ilçeleriyle çevrilidir.
VI. yüzyıl başlarında kurulan Kartal'ın merkezi Bizans İmparatorluğu döneminde Kartalimen isminde bir balıkçı köyüydü. XI. yüzyılda, Selçuklu imparatoru Süleyman Şah tarafından fethedilmiştir. 1400 yıllarında Kartal, Osmanlı İmparatorluğu'na dahil edilmiştir.
Osmanlı döneminde de küçük bir yerleşim mahalli olarak kalan Kartal, 1873'te Haydarpaşa-Pendik banliyö hattının açılmasından sonra nispeten hareketlenmeye başlamıştır. Cumhuriyet ile birlikte Kartal’ın gördüğü en büyük değişiklik 600 yıldır Osmanlı’nın hoş görü ve koruması altında Türklerle iç içe yaşayan Rumların, Lozan Anlaşması’nın ilgili hükmüne istinaden Yunanistan’a gönderilmesi ve oradan getirilen mucahir Türklerin bir kısmının Kartal’a yerleştirilmesi olmuştur. Böylece Kartal tam bir Türk şehri hüviyetine kazandı.
1923-1926 arasında Üsküdar'ın ilçesi olan Kartal, 1928'e kadar, o zaman Üsküdar'a bağlı olan Kadıköy'ün Bostancı, İçerenköy, Suadiye, İnönü ve Kayışdağı mahallerini ve bugünkü Adalar ilçesini kapsıyordu. 1947 yılında, endüstri bölgesi olarak ilan edilmesinin ardından, Kartal, İstanbul'un hızla büyüyen ilçelerinden biri haline gelmiştir. 1951'de Gebze'den Tuzla beldesini alan ilçe, 1973'te, Haydarpaşa-Gebze banliyö tren hattının açılması ile birlikte bu gelişme ivme kazanmıştır.
2005 itibarıyla Kartal'da 400 adet orta ve büyük ölçekli fabrika, 1.300 atölye ve 1.200'ün üzerinde esnaf ve ofis bulunmaktadır. Bu fabrika ve atölyelerde 40.000'den fazla işçi çalışmaktadır.
1987'de Pendik (1992'ye kadar Tuzla'yı kapsıyordu), 1992'de Maltepe (1994'te Yeniçamlıca Mahallesi Ümraniye'ye geçti) ve Sultanbeyli, 2009'da Samandıra (Sancaktepe olarak) bölgeleri Kartal'dan ayrılmıştır. 2004-2009 arasında Maltepe'den ayrılan Ferhatpaşa Mahallesi, Samandıra beldesine bağlanmıştı.
Kartal'da ulaşım denizyolu, demiryolu ve otoyol ile sağlanmaktadır. Kartal, Tarihi Akfırat 'da bulunan Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı'na on beş dakika uzaklıktadır. Kartal'dan Adalar ilçesine vapur, Yalova iline de deniz otobüsü seferleri yapılmaktadır. Boğaziçi Köprüsü ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'ne giden otoban ve E5 karayolu da Kartal'dan geçer. Kadıköy-Kartal arası uzanan Bağdat Caddesi ve Tuzla ile Bostancı arası sahil yolu Kartal'daki diğer karayolu ulaşım seçenekleridir.