Pera Film, 2 Mayıs – 24 Haziran 2012 tarihleri arasında, Pera Müzesi’nde sergilenen Goya, Zamanının Tanığı, Gravürler ve Resimler sergisine paralel film gösterimlerine Ah! Ne Tatlı Savaş; Sinema, Savaşın Felaketlerine Yoğunlaşıyor programı ile devam ediyor.

Program savaş konusuna ve savaşın yıkımlarına odaklanıyor. Bu serginin de bir parçası olan Goya’nın gravür serisi Savaşın Felaketleri, savaşı zaferden tamamen azade bir biçimde gösteriyor; savaşın bu görsel ifadesinde şövalyece teselliler yok, din merhametsiz ve kederin sonunda kimse günahlarından arınmıyor.

Bu gravür serisine paralel olarak seçilen filmler de sinemanın savaşa mahsus her türlü felaket etrafında şekillenen başyapıtlarından oluşuyor. Savaş hikayeleri, tarihin çeşitli hayati ve anlamlı olaylarından alınmış: Amerikan İç Savaşı, 1905 Rus İhtilali, Birinci Dünya Savaşı, İspanya İç Savaşı ve İkinci Dünya Savaşı. Program, muhteşem anlatı ve teknik başarılara sahip çığır açıcı öyküleme yöntemlerini içeriyor ve savaşın sebep olduğu şiddet, trajedi, felaket ve kayıpları ortaya seriyor.

Bir Ulusun Doğuşu
The Birth of a Nation

Yönetmen / Director: D.W. Griffith
Oyuncular / Cast: Lillian Gish, Mae Marsh, Henry B. Walthall
ABD / USA, 1915, ’, siyah-beyaz/ black and white
Sessiz / Silent

Film tarihinde bir dönüm noktası: Bir Ulusun Doğuşu’nun ardından hiçbir şey eskisi gibi olmadı; ne izleyicilerin film izleme şekilleri, ne de sinemacıların yaratma biçimleri. D.W. Griffith’in Amerikan İç Savaşı hakkındaki devasa ağıtı daha önce yapılanların hepsinden daha zengin ve daha karmaşık bir hikâye sunarak, perde üzerinde hikaye anlatmanın sınırlarını genişletti. Hassas ilişkiler, zamanın hüzünlü akışı ve göz alıcı savaş sahneleri bugün de 1915’te olduğu kadar taze ve yenilikçi görünüyor.

Aynı şeyler Griffith’in kendi tiyatrosundan seçtiği muhteşem oyuncuları için de geçerli –buna başroldeki çok sevilen Lillian Gish de dahil. Filmin sorunlu bulunan unsurları ise Griffith’in siyah kölelere yönelik küçümseyici tavrı ile Ku Klux Klan’ın kuruluşunun heyecanlı bir şekilde yansıtılışıydı. Siyasi görüşleri en iyi ihtimalle naif olarak nitelendirilebilecek olan Griffith, başyapıtının bu yöndeki eleştirileri karşısında samimi bir şaşkınlığa düşmüştür. Protestolara rağmen film bütün diğer filmlerden daha büyük bir gişe başarısı elde etti ve on yıllar boyunca bu rekoru elinde bulundurdu. Amerikan Başkanı Woodrow Wilson filmi “ışıklandırma ile yazılmış bir tarih” olarak nitelendirdi.