DOCUMENTARIST’te ödüllü belgeseller geçidi
Bu yıl ilk kez düzenlenecek olan ‘DOCUMENTARIST – İstanbul Belgesel Günler’i kapsamında, pek çok ödüllü film ilk kez İstanbullu seyirciyle buluşacak.
8-13 Temmuz 2008 tarihlerinde ilki düzenlenecek alan “DOCUMENTARIST – İstanbul Belgesel Günleri”nin programında, dünya festivallerinin en prestijli ödüllerini toplayan filmler bir araya geliyor.
Dünya belgesel sinemasının nitelikli örneklerini İstanbul’a getirmeyi hedefleyen etkinlik kapsamında, BBC’nin belgesel kuşağı sorumlusu ve belgesel sektörünün en tanınmış ismi Nick Fraser da, yapımına önayak olduğu filmlerden bir seçkiyle birlikte DOCUMENTARIST’in konuğu olacak.

Fraser’ın yapımcı olarak imzasını taşıyan ve “Bunun kadar beğendiğim çok çok az film var” dediği The English Surgeon (İngiliz Cerrah), birkaç ay önce dünyanın en büyük belgesel festivali Hot Docs’ta En İyi Uzun Metrajlı Belgesel ödülünü kazanmıştı. Geoffrey Smith’in Sheffield Film Festivali’nde En Popüler Film Seyirci Ödülü dahil şimdiden bir çok başarıya imza atan 2008 yapımı belgeseli, Ukrayna’daki sağlık koşullarının vehametini gördükten sonra oraya klinik açmaya karar veren bir beyin cerrahının insani çabasını ele alıyor.

Perulu Juan Alejandro Ramirez’in pek çok festivalden ödülle dönen şiirsel belgeseli Alguna Tristeza (Bir Çeşit Hüzün), Peru Milli Futbol Takımı’nın 1936’daki Berlin Olimpiyatları’nda Avusturya’yı yendikten sonra ırkçı bir kararla oyunun iptal edilerek galibiyetlerinin gasp edilmesiyle başlayan bir dizi hikayeyi içiçe anlatıyor. Ramirez, belgeselde kişisel gözlemleri ile bir çok anekdotu içiçe harmanlarken ülkesinin yoksulluğu ve hüznünü lirik bir tarzda dile getiriyor. Bugüne kadar 30’dan fazla fesitval dolaşan film, San Diego Uluslararası Film Festivali En İyi Deneysel Film başta olmak üzere bir dizi ödül toplamıştı.

Son yılların en başarılı belgesellerinden The Monastery - Mr Vig and The Nun (Manastır – Bay Vig ve Rahibe), Amsterdam Belgesel Film Festivali-IDFA’da Joris Ivens Ödülü, Chicago’da Büyük Ödül başta olmak üzere bir düzine başarı kazanmış bir başka film. Yönetmen Pernille Grönkjaer, Danimarka’da kendisine ait eski bir şatoyu Ortodoks manastırına dönüştürmek isteyen, bunun için Rusya’daki yetkililerden ısrarla yardım talebinde bulunan yaşlı bir adamın serüvenini anlatıyor.

DOCUMENTARIST’in programında yer alan bir başka yapım; İsrailli genç yönetmen Tamar Yalom’un geçen yıl IDFA’da hem Silver Wolf hem de Seyirci Ödülü’nün sahibi olduktan sonra dünya turuna çıkan To See, If I’m Smiling (Gülüyor muyum, Bakmak İçin) adlı filmi, yine kısa bir süre önce Hot Docs’ta Jüri Özel Ödülü’nün sahibi oldu. Belgesel, İsrail ordusunda görev yapan kadın askerlerin yaşadığı travmayı son derece dokunaklı tanıklıklar üzerinden ele alıyor.

Kübalı ünlü yönetmen Estela Bravo’nun Quien Soy Yo? (Kimim Ben?) adlı yeni belgeseli, geçen Aralık’ta ilk gösterimini Havana Film Festivali’nde yapmış ve üç ödül birden kazanmıştı. Film, Arjantinli kayıp çocuklarının gerçek ebeveynlerini bulma mücadelesini ele alıyor. Bu arada aynı mücadeleyi bizzat veren, ailesini cuntaya kurban vermiş bir gencin, Nicolas Prividera’nın kendi öyküsünü anlattığı M adlı Arjantin yapımı belgesel de DOCUMENTARIST’in programında. M, geçen yıl Mar Del Plata Film Festivali’nde hem FIPRESCI hem de Ernesto Che Guevara Ödüllerinin sahibi olmuştu.

DOCUMENTARIST kapsamında ilk kez İstanbul seyircisiyle buluşacak olan filmlerden biri de, belgeselde estetik yaratıcılığın sınırlarını zorlayan Black Sun (Kara Güneş) adlı film. Gary Tan’ın yönettiği belgesel, New York’ta sokakta uğradığı saldırı sonucu görme yeteneğini kaybeden ve bir anda hayatı değişen Fransız ressam/sinemacı Hugues de Montalembert’in hikayesini anlatıyor. Film, ‘kara gözlükleriyle’ dünyayı dolaşmaya karar veren sanatçının içsel bir yolculuğa dönüşen seyahatini ve gezi günlüklerini aktarırken, gezip gördüğü değil ama hissettiği mekanlara dair muhteşem bir görsel şölen sunuyor. Kara Güneş, İngiliz Bağımsız Film Ödülleri’nde En İyi Belgesel dahil bir çok başarıya imza atmıştı.

BBC’nin “Why Democracy?” (Neden Demokrasi?) serisi içinde yer alan Please Vote For Me! (Lütfen Bana Oy Verin!) ise Çin’de bir okuldaki sınıf başkanı seçimini el alıyor. Filmde, akıllara ziyan bir demokrasi dersi niteliğindeki ‘seçim kampanyası’ boyunca, çocukların sınıf arkadaşlarını ikna etmek için başvurdukları yöntemleri izliyoruz. Weijun Chen’in yönettiği belgesel, geçen yıl Silverdocs Film Festivali’nde 99 film arasından sıyrılarak Sterling Film Ödülü’nün sahibi olmuştu.

Avrasya Sanat Kolektifi tarafından düzenlenen ve Fransız Kültür Merkezi, Boğaziçi Üniversitesi, British Council, Garajİstanbul, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile Sinema Yazarları Derneği (SİYAD) tarafından desteklenen “DOCUMENTARIST – İstanbul Belgesel Günleri”nin film gösterimleri, 8-13 Temmuz 2008 tarihleri arasında Fransız Kültür Merkezi’nde gerçekleşecek.
Geniş bilgi için: www.documentar-ist.org