Usta Shakespeare yönetmeninden “rüya” gibi bir Macbeth

Estetik olduğu kadar kışkırtıcı rejileriyle Avrupa’dan Amerika’ya farklı izleyici kitlelerini derinden etkilemeyi başarmış Nikita Milivojević, özellikle özgün Shakespeare yorumlarıyla anılıyor. Bol ödüllü yönetmen Sırbistan Shakespeare Festivali için sahnelediği Macbeth’te spot ışığının altına “rüya”yı koyuyor ve kabare, pantomim, gölge tiyatrosu öğelerini müzikle de ustalıkla iç içe geçirerek aynı anda hem zamansız hem çağdaş olabilen gerçeküstü bir dünyayı incelikle şekillendiriyor.

Tamamen benzersiz bir deneyim. – Hoću u Pozorište

Fevkalade yoğun, rüya gibi, görselliği, koreografisi ve müziği son derece etkileyici – Politika

Gölge oyunları, kısık ışıklar, örtülü olmakla birlikte önemli semboller ve motifler, hepsi bizi uyku ile uyanıklık arasında bir zaman ve uzamda hipnotize olmuş halde tutuyor. – Univerzitetski Odjek

Shakespeare’in oyunlarında sıklıkla kullandığı rüya öğesi, Macbeth’te özellikle belirgindir. Milivojević oyunu yorumlarken Macbeth’in I. Perdedeki “Olmayan bir şey olandan çok sarsıyor beni: Tek o kalıyor ortada, o olmayan şey” sözlerinden yola çıktığını belirtiyor ve ekliyor: “Cadılar Macbeth’e kehaneti bildirdiği andan itibaren gerçeklik onun için bir kâbusa dönüşür. Her şey kararmış zihninin ürünü gibidir. Gerçekle kurgu, imkânlıyla imkânsız birbirine öylesine karışır ki biri nerede bitip diğeri nerede başlıyor ayırt edemez. Böylesi kaotik, ‘gerçekdışı’ bir dünyanın günümüzde yaşadıklarımızı da oldukça doğru bir şekilde tarif ettiğini düşünüyorum.”

30 yılı aşan kariyeri boyunca ülkesinde almadığı tiyatro ödülü neredeyse kalmamış Sırp yönetmen Nikita Milivojević, Uluslararası Belgrad Tiyatro Festivali’nin direktörü olduğu gibi Sırbistan Shakespeare Festivali’nin de kurucu direktörü. Cesur ve yenilikçi yorumlarıyla klasikleri 21. yüzyıla taşıyan Milivojević, Shakespeare’in Globe Tiyatrosu’nda yazarın V. Henry oyununu yönetti; Atina’da sahnelediği Dostoyevski’nin Suç ve Ceza’sı yılın kültür olayı olarak nitelendirilirken Çehov’un Üç Kız Kardeş’iyle Yılın En İyi Yönetmeni seçildi.

1861’de Avusturya İmparatorluğu zamanında kurulan Sırbistan Ulusal Tiyatrosu, o zamandan beri Sırpların kültürel kimliğine katkı sağlamış en önemli kurumlardan biri kabul ediliyor. Sırbistan’ın en prestijli festivali Sterijino Pozorje’nin de kurucusu olan topluluk, Avrupa’da ve Mısır’dan Güney Kore’ye dünyanın dört bir yanında turnelere çıkıyor.

Milivojević’in tümüyle yeni ve sıradışı yorumu metinde gizlenmiş, ima edilmiş veya söylenmeden kalmış her şeyi harekete geçiriyor ve izleyicilere Macbeth’in bilinçatında dolaşıyormuş hissi verirken her bir sahnesi şiirselliğiyle izleyicilerin içine işliyor.