İstanbul’un Avrupa yakasındadır. Doğusunda Eyüp, batısında Esenler-Güngören, kuzeydoğusunda Gaziosmanpaşa, Güneyinde Zeytinburnu ilçeleri ile sınırlı ve komşudur. Yüzölçümü 9 milyon 500 bin metrekaredir. Bayrampaşa'nın nüfusu 2000 genel nüfus sayımına göre 246.646 civarındadır. Ancak ilçemizdeki nüfus, iş günlerinde 750.000'in üzerine çıkmaktadır. Bayrampaşa'da 11 mahalle bulunmaktadır.

1927 yılında Bulgaristan'ın Filibe şehrinden gelen bir-iki göçmen ailesi Bayrampaşa'nın temelini atmıştır. Halen mevcut olan belediye binası'nın arkasına düşen Numune Bağları mevkiine yerleşerek, bağcılık ve hayvancılıkla uğraşmışlar. Bundan ötürü beldeye Sağmalcılar ismi verilmiştir. Buradaki büyük toprakların çok kişi tarafından alınıp ucuza gelmesini sağlamak amacıyla, Bulgaristan'daki diğer akrabalarını getirmeleri nüfus artışına sebep olmuştur. 1943 yılında ilkdefa muhtarlık seçimleri yapılan Bayrampaşa'da, 1952 yılında Vatan Mahallesinde oturan göçmenlerin meydana getirdiği 26 hanelik bir yerleşim mevcuttu.

1950 sonrasında İstanbul'da başlayan imar faliyetleri, endüstrileşme, arsa fiyatlarının yükselmiş olması, gecekonduların yıkımı gibi nedenlerle çevrede (kırsal yerleşmede) konut arsası talebi başlamıştır.

Bayrampaşa bu kırsal özelliğini, İstanbul'da Aksaray mevkiinde Vatan-Millet Caddeleri'nde 1955'ten sonra yapımına başlanan istimlakla ve İstanbul Belediyesi'nin beldeyi sanayi bölgesi olarak tespit etmesi ve düzlüğü sebebiyle küçük atölye sahiplerinin burayı tercih etmeleriyle kaybetmiş, bu tarihlerde büyük bir nüfus patlaması olmuştur.

1955'ten önce maltepe civarında mevcut olan 3-4 adet fabrika, yeni açılanlarla birlikte, beldede bir işçi muhitinin oluşmasını sağlamıştır.İskan alanları merkezden Terazitepe, Altıntepesi ve İsmetpaşa Mahalleleri'ne kaymaya başlamıştır. Bayrampaşa halkının %40'ını temsil eden göçmenler, genellikle Yıldırım, Vatan ve Terazidere Mahalleleri'nde ikamet etmektedir.

1960 yılında ikinci bir nüfus patlaması olmuştur. Beldenin %30-35'ini teşkil eden Trakya, Karadeniz, Anadolu ve Ortaanadolu halkının yanı sıra, Yugoslavya'dan gelen göçmenlerin yarattığı yeni konut gelişimi, mevcut dokunun dolması ve daha sonrada Murat-Kartaltepe-Yıldırım mahalleleri'nin oluşmasıyla kendilerini göstermiştir.

1963'te Belediye teşkilatı kurulan Sağmalcılar'ın adı 1978'de Bayrampaşa olarak değiştirildi.

1970 öncesi tarıma dayanan bir ekonomisi olan Bayrampaşa, 1970 sonrası hızlı kentleşme ve yoğun göç sonucunda ekonomisi sanayi ve ticaret ağırlıklı bir ilçe oldu. İlçede yaşayanların bir kısmı ilçe dışında çalışırken, bir kısmı da esnaflık yapmakta ve sanayi kuruluşlarında çalışmaktadır. Ağır bir sanayisi olmayan Bayrampaşa'da, sanayi, yedek parça, otomobil tamiri, kalıpçılık, elektrik elektronik parça üretimi, hırdavat alet üretimi, plastik döküm, soğuk demir işlemesi, talaşlı üretim, tekstil gibi alanlara yönelmiştir. Tarımsal alan yoktur.

Ticarî alanda Bayrampaşa, özellikle başkan olarak anılan Hüseyin Bürge ile büyük atılımlar yapmaktadır. İlçenin eski hantal görüntüsünden modern bir görüntüye geçiş vardır Otogar'ın arkasına açılmış olan Carrefour ve Bauhaus, merkezde belediyenin yanında açılan Aquarium ilçenin ticari hayatını canlandırmıştır. Demirkapı Caddesi, Bayrampaşa'nın ticaret merkezi sayılabilir. Ayrıca yeni açılan IKEA semtin tanınmasına sebep olmuştur. 2009 yılının sonlarına doğru yapımı tamamlanan Forum İstanbul AVM hizmete açılmıştır.

İlçeye ulaşım belediye otobüsü, minibüs ve metro ile sağlanır. Otogar ve sebze hali ilçemiz sınırları içerisindedir. Bayrampaşa Kapalı Cezaevi ilçemiz sınırları içerisindedir. Buda ilçemiz için ayrıca bir sorun teşkil etmektedir. İlçemizde 49 park bulunmaktadır. Kişi başına düşen yeşil alan miktarı ise 1.5 metre karedir. yapılan yeni planlar Büyük Şehir Belediyesi tarafından kabul edilirse, yeşile açılan alanlarla, kişi başına düşecek yeşil alan miktarı 7 metre kare olacaktır.

Bayram Paşa:
IV Murad devri sadrazamlarından (İstanbul-Bilecik Urfa 1638). Gençliğinde Yeniçeri Ocağı'na girdi. İlerleyerek Ocak Ayalığı yaptı, sonra kul kethüdası ve 1623'te vezirlikle Mısır Valisi tayin edildi. Fakat daha evvel 1623'te IV Murad'ın kız kardeşi Hanzade ile evlendirilmişti. Mısır'dan İstanbul'a geldiğinde kubbe altı vezirlerine katıldı. Bir aralıkta Sadaret Kaymakamlığı yaptı. Şubat 1636'da sadrazam tayin edildi. IV. Murat ile Bağdat seferine giderken Urfa'ya yakın Colb mevkiinde hastalanarak öldü. (Eylül 1638) Cenazesi İstanbul'a getirilip Avrat Pazarı'ndaki (Cerrahpaşa Mevkii) türbesine defnedildi. Türbesine bitişik tekkesiyle sebili, mektebi, Kayseri'de mevlevihanesi, Amasya'da diğer bazı hayır eserleri vardır. İlçemize adı 1978 yılında verildi.

Sadrazam Mustafa Paşa Meydan Çeşmesi: (1166/1752) Edirnekapı-Rami arası Topçular Camii ilerisindedir. Sadrazam Bahir Mustafa paşa yaptırmıştır. Beş beyitlik kitabesinin tarihi mısraları şunlardır: "Nazife Nutketti hame Tarihi vasfın tamamı Sadrı-Ali Mustafa Paşa'nın ayn-ü Cudi bu" Çeşmenin H.1304(M.1886) de tamir edildiğini gösteriyor ayrı bir kitabecikte vardır.

Ferhatpaşa Çeşmesi: Mimari özelliklerine ve üslubuna bakıldığında takribi olarak; miladi 1850-1870 yılları arasında, Rodos taşından kesme taş işçiliğiyle Rokoko üslubunun güzel bir örneği olarak inşa edildiği anlaşılmaktadır.

Yıllara Göre Bayrampaşa Nüfusu: 2000 (246.646), 1997 (241.445), 190 (380.730), 1985 (321.639)